Het effect van cannabis op de hersenen
Het gebruik van cannabis door mensen kent een lange geschiedenis, en gaat wel duizenden jaren terug. Ondanks deze lange geschiedenis en de verwevenheid met de ontwikkeling van de mondiale menselijke cultuur, wordt er pas sinds relatief kortgeleden gedegen wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van cannabis. Natuurlijk weten we allemaal grofweg welke effecten we kunnen verwachten als je een joint rookt, maar het is pas sinds een jaar of dertig dat de wetenschap zich daar veel mee bezig houdt. In deze blog gaan we verder in op de wetenschappelijke verklaringen die gaan over de effecten van cannabis op het menselijk brein.
Receptoren en het endocannabinoïdesysteem
Om te begrijpen hoe wiet jouw lichaam en hersenen beïnvloedt, is het nodig om te weten wat het endocannabinoïdesysteem, afgekort ECS, is. Het ECS is een netwerk van receptoren dat bekend staat als universele regulator van het menselijk lichaam. Het komt overal in je lichaam voor, en in hoge mate bij het centrale zenuwstelsel. Het ECS bevat dus receptoren, en deze receptoren zijn speciaal ontworpen om zich te binden aan cannabinoïden. Cannabinoïden zijn stoffen die met name gevonden worden in cannabis, waar de naam ook vandaan komt. Voorbeelden hiervan zijn CBD, CBG, CBN, maar ook THC. Deze verschillende cannabinoïden zorgen voor gevarieerde effecten, omdat de receptoren zijn verspreid over het hele lichaam. De receptoren worden onderverdeeld in CB1 en CB2 receptoren. CB1 receptoren worden gevonden in de hersenen, en zijn dus medeverantwoordelijk voor wat cannabis met de hersenen doet.
Via de longen naar de hersenen
Wat gebeurt er dan precies als je een joint rookt? Als je wiet of hasj rookt, komen de vrijgekomen cannabinoïden via je longen in het bloed terecht. Via het bloed worden ze meegevoerd door het hele lichaam alwaar ze zich binden aan CB2 receptoren. Daarnaast worden de cannabinoïden via het bloed meegevoerd naar de hersenen waar ze zich binden aan CB1 receptoren. Deze binding van cannabinoïden, zoals CBD en THC, zorgen voor de karakteriserende effecten die we van cannabis gewend zijn. Hieronder volgen een aantal van die effecten.
Onstilbare honger
Het krijgen van ‘munchies’ is waarschijnlijk één van de bekendste effecten die het roken van wiet veroorzaakt. Het is een illusie van honger die ervoor zorgt dat je kan en wilt blijven eten terwijl je eigenlijk al meer dan genoeg hebt gehad. Dit effect wordt verklaard doordat THC zich bindt aan de CB1 receptoren in de hypothalamus. Dit is een gebied in de hersenen waar de eetlust wordt gereguleerd. Het concrete effect is dat onder invloed van THC de hersenen signalen uitzenden dat het lichaam honger heeft, terwijl dit in feite niet zo is.
Veranderd tijdsbesef
Naast het krijgen van munchies, zorgt cannabis ook voor een effect dat te maken heeft met de waarneming van tijd. Cannabis heeft namelijk een cerebraal stimulerend effect, vanwege de invloed ervan op het dopamine systeem. Doordat je van dopamine een prettig gevoel krijgt, kan het roken van wiet of hasj door veel mensen ook als zodanig worden ervaren. Een bijkomend effect hiervan is dat het lijkt alsof dingen om je heen sneller gebeuren dan in werkelijkheid het geval is.
Effect op geheugen
Eén van de gevreesde bekende effecten van cannabis is de invloed ervan op het geheugen. Veel mensen die cannabis gebruiken ervaren namelijk een verstoring, of soms zelf verregaande uitwissing van het geheugen. Om meteen een disclaimer te geven, dit is alleen bij het kortetermijngeheugen van toepassing, en het roken van jointjes heeft zeer waarschijnlijk geen permanente negatieve invloed op het geheugen. Tijdens de momenten dat je wel high of stoned bent, kan je geheugen wel degelijk beïnvloed worden. De verklaring kan gevonden worden bij de hippocampus, een gebied in de hersenen dat een belangrijke rol speelt bij het kortetermijngeheugen. Dit gebied bevat namelijk een zeer hoge concentratie CB1 receptoren. Wanneer deze receptoren gebonden zijn met cannabinoïden, met name THC, wordt de functie van het kortetermijngeheugen verstoord, zij het tijdelijk.
Overige effecten
Natuurlijk zijn dit niet de enige drie effecten die cannabis heeft op de hersenen. Het brein is een uiterst complex orgaan waar ontelbaar veel processen door worden geregeld. Naast de drie eerdergenoemde grote effecten, zijn er dus nog vele andere effecten die in meer of mindere mate de functie van de hersenen beïnvloeden. Daarnaast ervaart iedereen de effecten op zijn of haar eigen manier, omdat ieders eigen ECS medeverantwoordelijk is voor de effecten.